Winnaar columnwedstrijd ‘Wie is Eva?’

Aansluitend bij de fototentoonstelling 'Eva, Sara en Hanna, Vrouwen van de wereld’, schreef fotogalerie De Gang een columnwedstrijd uit. Met als thema 'Wie is Eva?'. Bij de opening van de tentoonstelling in januari 2023, werd de winnaar van de columnwedstrijd bekend. Wouter Rozema schreef de winnende column waarin hij de lezer confronteert met de genderspecifieke dogma’s waar wij nog steeds, bewust of onbewust, mee én soms helaas ook náár leven. Tegelijk is Wouter er in geslaagd om de toon, van Eva’s paradijselijke appel tot aan de appeltaart bij zijn ouders, luchtig te houden. Hieronder de tekst waarmee hij de columnwedstrijd won.

Beste Eva,

Ik zie je overal om me heen. Dat is op z’n minst opmerkelijk te noemen, want als ik mijn ouders moet geloven, de geschiedenis die zij er op na houden, leefde je zo’n 60.000 tot 120.000 jaar geleden.

Delen van jou zitten in de film die ik kijk, met een hoofdrolspeelster die droomt dat ze bij een appelboom staat, vruchten die in slow-motion op de grond vallen. Ik zie jou terug in oud beeldmateriaal van Britney Spears, de gele slang versuft rondom haar schouders terwijl de zangeres optreedt. En ik zie je soms als ik denk aan het menselijk lichaam. Want jij was het toch, die werd geschapen uit een rib?

Ribben - die beenderen die zo onlosmakelijk met het vrouwelijk schoonheidsideaal zijn verbonden. Waarom niet de hersens, zoals bij Pallas Athena, geboren uit het brein van haar vader Zeus? Waarom niet het hart, Eva?

Jij stelde die lichaamsvragen waarschijnlijk niet. Niet aan het begin van je bestaan, in elk geval. Ik denk dat je de eerste – en meteen ook de laatste – vrouw bent geweest die naakt rondliep zonder onzeker te zijn over haar uiterlijk. De enige die geen ongevraagde kritiek kreeg, scheve blikken en verkeerde aanrakingen.

‘God created Adam and Eve, not Adam en Steve,’ zegt men vaak lacherig tegen mij: homoseksuele man, stadsbewoner, heiden. Dan vraag ik me af wat jij van die opmerking zou hebben gevonden. Want hij klopt niet, toch? Ik kijk naar mijn vriend, en ik weet dat God het wel degelijk heeft gedaan: een Adam en Steve geschapen, in sommige gevallen een Madame en Eve.

Misschien zou je je schamen voor het feit dat jouw nagedachtenis zo wordt misbruikt. Het kan – schaamte is je sinds het eten van die appel immers niet meer vreemd. Althans, als ik mijn ouders moet geloven.

Vanavond ga ik weer bij ze op bezoek. De bijbel zal ongetwijfeld opengaan, maar het gaat niet over jou – we bespreken discipelen, volkeren, wonderen en de dood. Jij staat aan de wieg van al die verhalen, maar het zijn toch weer mannen die de inhoud ervan opvullen.

Ik zal met mijn ouders lachen, en wanneer er appeltaart met slagroom op tafel komt denk ik weer aan jou. Hoe kan een appel nou zoveel slechts bevatten, denk ik dan – maar de appels in mijn taart zullen gewoon normale vruchten zijn – en jouw verhaal weer één van de vele.

Foto: (c) Amirtharaj Stephen